Wat is atheïsme:
Atheïsme is het houding of overtuiging dat er geen god of opperwezen is. Het ontkent ook de waarheid van alle geloof of overtuigingen die verband houden met goddelijke of bovennatuurlijke wezens, of doctrines die gebaseerd zijn op hun bestaan.
De etymologie van atheïsme komt van het Griekse ἄθεος (atheïst), dat op zijn beurt bestaat uit het voorvoegsel ἄ, wat 'zonder' betekent, en het zelfstandig naamwoord θεος dat 'god' betekent. Het wordt gevormd met het achtervoegsel -ism, wat 'leer' of 'trend' betekent. Atheïsme zou dan de afwezigheid van geloof in God zijn.
Filosofisch nemen de aanhangers van het atheïsme hun toevlucht tot verschillende argumenten om het bestaan van God in twijfel te trekken. Enerzijds trekken ze het empirische bewijs van het bestaan ervan in twijfel. Ze wijzen ook op de tegenstrijdigheden van de almachtige en welwillende aard van God, omdat hij volgens dit het bestaan van kwaad en lijden in de wereld niet zou moeten toestaan.
Ze zijn ook gebaseerd op het argument uit goddelijke openbaringen, dat inconsistent en in tegenspraak is met elkaar in de verschillende wereldreligies.
De verscheidenheid aan standpunten van het atheïsme maakt het mogelijk om verschillende typen te onderscheiden. Er is sterk en zwak atheïsme, theoretisch en praktisch atheïsme, christelijk atheïsme en zelfs door de staat bevorderd atheïsme.
Het meest voorkomende symbool van atheïsme is een gestileerde "A", in 2007 gemaakt door de Amerikaanse kunstenaar Diane Reed voor de International Atheist Alliance. Er zijn echter veel atheïstische organisaties en elk heeft zijn eigen symbool, dus er is geen universele referentie.
Het tegenovergestelde van atheïsme is theïsme, dat is het geloof in een oppergod, goden of wezens die het aardse niveau overstijgen. Over het algemeen wordt theïsme gekanaliseerd en gedogmatiseerd door een bepaalde religieuze doctrine.
Soorten atheïsme
Er zijn verschillende soorten atheïsme. Sommigen ontkennen categorisch het bestaan van een god of goddelijke entiteit; anderen houden gewoon geen rekening met hun invloed. Atheïsme kan ook institutioneel worden uitgeoefend, vanuit de staat, zoals we hieronder zullen zien.
Sterk of positief atheïsme
Hij ontkent ronduit het bestaan van een god of bovennatuurlijke entiteit. Voor een sterk atheïsme bestaat er niet zoiets als een scheppende god of goden van het bekende universum, aangezien het universum altijd heeft bestaan; daarom heeft het geen schepper nodig om zijn bestaan te rechtvaardigen.
Zwak of negatief atheïsme
Het is een flexibeler type atheïsme en dichter bij het agnosticisme, omdat het de mogelijkheid van het bestaan van goden niet categorisch ontkent, maar er eenvoudigweg niet in gelooft.
Praktisch of pragmatisch atheïsme
Het ontkent niet het bestaan van God, maar sluit zijn invloed uit bij het verklaren van natuurlijke fenomenen. Bovendien komt praktisch atheïsme tot uiting in een desinteresse in het in twijfel trekken van het bestaan van een god, aangezien het voor deze stroming een onderwerp is dat in het dagelijks leven niet relevant is.
Theoretisch atheïsme
Het is gewijd aan het naar voren brengen van argumenten die het niet-bestaan van goden of goden bevestigen. Voor theoretisch atheïsme is er voldoende wetenschappelijk en filosofisch bewijs om het niet-bestaan van een hogere of goddelijke entiteit te valideren.
christelijk atheïsme
Christelijk atheïsme of atheïsme van christelijke waarden ontkent het bestaan van God, maar praktiseert de leer van Jezus. In die zin wordt Jezus niet gezien als een goddelijk wezen, maar als een referentie van de waarden die mensen in hun dagelijks leven in praktijk moeten brengen.
staat atheïsme
Het is wanneer staten tegen religieuze instellingen zijn of direct antireligieus zijn. Een voorbeeld was de Volksrepubliek Albanië, die tussen 1967 en 1991 door dictator Enver Hoxha tot atheïstische staat werd uitgeroepen.
Zie ook: Atheïst
Verschil tussen atheïsme en agnosticisme
Hoewel agnosticisme vaak wordt gezien als een vorm van atheïsme, is het een andere houding ten opzichte van het bestaan en de aard van het goddelijke. Het agnosticisme bevestigt het bestaan van God niet, maar ontkent het ook niet ronduit, aangezien het van mening is dat deze kennis het menselijk begrip te boven gaat.
Atheïsme, aan de andere kant, is een standpunt dat het bestaan van God, de goden of een hogere entiteit die het strikt materiële gebied overstijgt categorisch ontkent.
Zie ook:
- Agnostisch
- Religie
- Agnosticisme
Geschiedenis van het atheïsme
In het oude Griekenland probeerden filosofen als Epicurus of Diagoras, die bekend staat als 'de eerste atheïst', de wereld te verklaren door afstand te nemen van het bovennatuurlijke. Dit gaf aanleiding tot atomisme, dat stelde dat het universum bestond uit kleine deeltjes die atomen worden genoemd. Deze visie verwijderde elke mogelijkheid van goddelijke interventie in natuurverschijnselen.
In de middeleeuwen werden vragen over de goddelijke aard van verschijnselen tot zwijgen gebracht door de sterke invloed van de kerk. Dit veranderde in de Renaissance, toen het humanisme van de Renaissance de voorkeur gaf aan een klimaat van debat en reflectie waarin de mens centraal stond en niet het goddelijke. Dit maakte de weg vrij voor de consolidering van een seculiere cultuur.
In de moderne tijd leidde kritiek op het Europese christendom en wetenschappelijke vooruitgang tot het verschijnen van atheïsme als concept. Denkers als Baruch Spinoza, Mattias Knutzen of Inmanuel Kant stelden openlijk vraagtekens bij het bestaan van God en creëerden nieuwe stromingen die op het materialisme gericht waren.
Deze stromingen zouden hun hoogtepunt hebben in de 19e en 20e eeuw, en onder hen viel de marxistische theorie op, die religie beschouwt als een uitvinding van de elites om de arbeidersklasse te onderdrukken.
