Kenmerken van de Renaissance

De Renaissance is een fase in de Europese geschiedenis die zich uitstrekt van ongeveer de 14e eeuw tot de eerste helft van de 16e eeuw. Het had zijn epicentrum in Italië en breidde zich van daaruit uit naar de rest van het continent. Het was een periode die werd gekenmerkt door de wil om de waarden van de klassieke Grieks-Romeinse oudheid nieuw leven in te blazen.

Laten we, om het beter te begrijpen, enkele van de essentiële functies ervan leren kennen.

Renovatie van de klassieke oudheid

Rafael Sanzio: De school van Athene. 1511. Fresco schilderij. 500 x 770cm.

De Renaissance vond zijn oorsprong in wat nu Italië is, vanwege het feit dat die regio het epicentrum van het Romeinse Rijk was. Voor die generatie, die had geleden onder de verwoestingen van de Zwarte Dood en het middeleeuwse obscurantisme, werd het verleden van het keizerlijke Rome een verlangen naar herstel.

Daarom was de Renaissance gewijd aan het vernieuwen van de filosofische en esthetische waarden van de Klassieke Oudheid, waaronder het redden van documenten geschreven in het Latijn, Grieks en Arabisch, en het vertalen ervan in vulgaire talen, evenals het herstellen van de plastische en thematische waarden van de kunsten.

Secularisatie van de samenleving

De middeleeuwen waren gekenmerkt door kerkelijke macht, die niet alleen de politiek, maar ook de culturele productie beheerste. Met de Renaissance begonnen de civiele sectoren te concurreren met de kerk en kregen ze politieke, economische, culturele en artistieke invloed.

Cultuur, dat wil zeggen wetenschap, filosofie en kunst, bereikte in deze periode een veel bredere en vruchtbare ontwikkeling dankzij de thematische vrijheid en de nieuwe studiemethoden.

antropocentrisme

Antropocentrisme was een denkleer die de mens centraal stelde in het leven. Deze doctrine was het ideologische discours van de Renaissance, en het was een reactie op het theocentrisme van de middeleeuwse periode. Dit wil niet zeggen dat de wedergeboorte een tijd van "atheïsme" was, want het was nog steeds een gelovige samenleving. De mens werd echter gewaardeerd als waardig van plezier en vrijheid. Dit maakte plaats voor het humanisme.

Meerdere man en geleerd

Bijgevolg creëerde de Renaissance het ideaal van de meervoudige en geleerde man, dat wil zeggen van een individu dat kennis vergaarde over alle disciplines die toen van kracht waren en deze op een coherente manier kon articuleren. Hij is dus een humanist.

Rationalisme

Het humanisme en het antropocentrisme namen als vitale houding de praktijk van het rationalistische denken aan. De reden zou zijn dat de mannen van de Renaissance een hulpmiddel voor kennis zouden zijn waarmee ze de wereld konden onthullen die het middeleeuwse obscurantisme verborgen hield.

Ontwikkeling van wetenschappelijk denken

Dus de dingen, de Renaissance was ervan overtuigd dat alles door wetenschap kan worden verklaard. Om deze reden bloeide de wetenschap en vielen wetenschappers als Nicolás Copernicus, Galileo Galilei, Alonso de Santa Cruz, Miguel Servet en Leonardo Da Vinci zelf op.

Geweldige uitvindingen

Oude drukpers.

Deze hernieuwde belangstelling voor wetenschap werd ook versterkt door enkele uitvindingen zoals de beweegbare drukpers, die de verspreiding van boeken vergemakkelijkte, waaronder de Bijbel, die tot dan toe handmatig werd gereproduceerd door kopiistische monniken.

Andere grote uitvindingen van deze tijd markeerden de geschiedenis van de mensheid: de kompas, de Galileo-telescoop en de buskruit wapens.

Op dezelfde manier lieten de onderzoeken vorderingen op verschillende gebieden achter die dienden als antecedenten van latere uitvindingen in de geschiedenis. Dit is bijvoorbeeld het geval bij Leonardo da Vinci's studies over de antenneschroef en het zweefvliegtuig.

• Afdrukken.
• Kompas.
• Telescoop.

Individualisme

De renaissance liet een individualistische conceptie verschijnen, als een idee van zelfconceptie, eigenwaarde, zelfkwalificatie en zelfonderscheid van de mens. Als de mens het referentiecentrum van het leven wordt, als zijn vrijheid en plezier aan waardigheid wint, dan vindt de waardering van het individuele individu plaats, zonder onderworpen te hoeven zijn aan de zaak van het collectief.

Grote ontwikkeling van de kunsten en literatuur

Tijdens deze periode waren de kunsten groots, zowel in technieken en genres als in te behandelen onderwerpen. Het was de gouden eeuw van de kunst, die, beïnvloed door de wetenschappelijke geest, werd gezien als een vorm van kennis.

Allerlei nieuwe genres en nieuwe technieken verschenen. In de literatuur vond de geboorte van het essay als literair genre plaats. Het theater was eindelijk in staat om zich buiten de religieuze orde te openen en de zorgen van het seculiere leven te verzamelen.

In de beeldende kunst verscheen olieverf, waardoor de schilderkunst kon worden bevrijd van muurschilderingen. Het genre van portretten, kenmerkend voor het renaissance-individualisme, vond ook plaats. Evenzo verschenen nieuwe beeldtechnieken, zoals lineair perspectief en daarmee een grote ontwikkeling van verkorting; het clair-obscur, de sfumato, enz.

Beeldhouwkunst en architectuur namen de studie van de Klassieke Oudheid over en vonden een zeer hoog niveau van uitmuntendheid en monumentaliteit.

Architectuur had een nieuw ontwaken dat een grotere rationalisatie van de ruimte zocht. Ze namen niet alleen esthetische elementen uit het Romeinse verleden over, maar gaven ze ook een nieuw gebruik en functionaliteit, wat hielp bij het creëren van een nieuwe architectuur.

Uiterlijk van de kunstenaarsateliers

De vernieuwing van de kunsten bracht echter de opkomst van ateliers onder leiding van een kunstenaar. Als gevolg daarvan vond er in de Renaissance een scheiding plaats tussen kunstenaars en ambachtslieden enerzijds en de begrippen kunst en ambacht anderzijds.

Uiterlijk van patronage

Bronzino: Detail van Portret van Lorenzo de Medici, patroon. XV eeuw. Olieverf.

De Renaissance herleefde de Romeinse praktijk van het beschermen van kunstenaars en kunsten. Dit komt omdat hij in de kunst enerzijds een object van economische investering zag. Anderzijds zagen ze in de kunst een manier om God te verheerlijken, een dienst aan de stad te verlenen en zichzelf te verheerlijken.

Enkele van de belangrijkste beschermheren waren leden van de Medici-familie, de Sforzas, de Bentivoglios, de Este en natuurlijk het Vaticaan, uiteindelijk vertegenwoordigd door leden van deze families als de Medici. Ook figuren als Vittoria Colonna, Federico II Gonzaga en de hertogen van Urbino vielen op.

Ontwikkeling van een handelseconomie. Proto-kapitalistisch productieschema

De economie van de Renaissance geeft een grote impuls aan de primaire sector. De textiel- en mijnindustrie zullen van groot belang zijn, samen met de handelssector, die voor sommige onderzoekers kwalificeert als een proto-kapitalistisch model. Dit in tegenstelling tot de vorige historische periode, waar rijkdom verband hield met grondbezit.

Ontwikkeling van de banksector

In deze periode zorgde de krachtige economische ontwikkeling ervoor dat de banksector opkwam en allerlei geldschieters en woekeraars zich vermenigvuldigden.