Vanguards-kenmerken

In de 20e eeuw ontstond een enorme verscheidenheid aan artistieke stromingen. Velen van hen zijn geclassificeerd als avant-garde, artistiek of literair, terwijl andere dat niet zijn, zoals art deco, bijvoorbeeld.

Dit hangt voor een groot deel af van de vervulling van een reeks kenmerken. Laten we in detail de elementen leren kennen die avant-garde bewegingen definiëren of karakteriseren.

Doel van breken met het verleden (revolutionaire geest)

Pablo Picasso: Gitaar en viool. c. 1912. Kubisme. Olieverf op canvas. 65,5 x 54,3 cm. Hermitage Museum, St. Petersburg.

Het eerste kenmerkende element van alle avant-garde is de breuk met de traditie. Avant-gardebewegingen stellen vraagtekens bij de tradities van de academische kunst, die niet alleen de thema's omvat, maar vooral de principes van compositie, of ze nu plastisch of literair zijn.

Verzet tegen naturalistische representatie

Kazimir Malevich: suprematistische compositie. 1916. Suprematisme (geometrisch abstractionisme). Olieverf op canvas. 88,5 x 71cm. Prive collectie.

Sinds de klassieke oudheid was de westerse kunst gebaseerd op naturalisme, dat wil zeggen op de imitatie van de natuur of de weergave van de schijnbare wereld. De voorhoede komt in opstand tegen dit principe. We kunnen drie elementaire redenen bedenken:

• de perceptie dat er niets was dat de meesters van het verleden kon overtreffen,
• de uitputting van het iconografische programma en, ten slotte,
• de historische transformaties, vooral sociale en technologische, die de functie van kunst in de samenleving veranderden, dus het had geen zin om vast te houden aan het gebruik en de gebruiken van negentiende-eeuwse kunst. VOORBEELD

Waardering van de compositorische elementen zelf

Piet Mondriaan: Samenstelling nr. 10. 1942. Neoplasticisme. Olieverf op canvas. 79,5 x 73. Privécollectie.

Door te breken met het principe van imitatie van de natuur en het bevorderen van originaliteit, bevorderden de avant-gardes de autonomie van de taal zelf (plastisch of literair), vrij van ondergeschiktheid aan inhoud.

In de beeldende kunst gingen sommige avant-gardes hierin zo ver dat ze elke verwijzing naar de thema's of elke verleiding tot 'betekenis' volledig uitschakelden, zodat elementen zoals lijnen, punten of geometrische vormen gewaardeerd konden worden. Vandaar het ontslag om veel werken een titel te geven. Bijvoorbeeld de genummerde composities van Piet Mondriaan.

In de literatuur kwam dit onder meer tot uiting in een dissociatie tussen het teken en de referent, waardoor de esthetische evaluatie van taal als een autonome realiteit mogelijk zou worden, los van enige significante verplichting.

Zoeken naar originaliteit en nieuwigheid

Joan Miró: Catalaans landschap. 1924. Surrealisme. Olieverf op canvas. 64,8 x 100,3 cm. Museum voor Moderne Kunst, New York.

Al deze elementen combineren om originaliteit te verkondigen als een kenmerkend element van de avant-garde. Elk van hen probeerde zijn eigen, originele taal te vormen, gekenmerkt door nieuwheid.

Proclamatie van creatieve vrijheid

Vassily Kandinsky: Compositie VII. 1913. Abstractionisme. 195x300cm. Tretjakovgalerij, Moskou.

Het verlangen naar originaliteit vraagt ​​van de avant-garde om maximale creatieve vrijheid te verkondigen. Terwijl de kunst van de academie van de kunstenaars de assimilatie zocht van minimale conventies met betrekking tot de omgang met plastische elementen en het concept van kunst, waren de avant-gardes de uitdrukking van een verlangen naar individuele vrijheid en daarom afgeleid van bepaalde talen, niet conventioneel. Dit duidde op de absolute onafhankelijkheid van de commissie en daarmee op de maximale persoonlijke vrijheid in artistieke expressie.

• Artistieke voorhoede.
• Voorhoede bewegingen.

provocerende geest

Marcel Duchamp: L.H.O.O.Q. 1919. dadaïsme. Klaar gemaakt. 19,7 x 12,4 cm. Centre Pompidou, Parijs.

De creatieve vrijheid van de avant-garde is ook en vooral een provocatie. Avant-garde bewegingen proberen de status quo, de gevestigde orde in de wereld van de kunsten, die vaak als uitgeput, uitgeput of inert wordt beschouwd.

Ze proberen ook de samenleving als geheel te provoceren door haar smaakpatronen, de massificatie van cultuur of moraal uit te dagen. Ze probeerden vooral de burgerlijke moraal en smaak te provoceren.

Op zoek naar speelse elementen

Guillaume Apollinaire: Calligram uit het gedicht van 9 januari 1915. Gepubliceerd in het boek kalligrammen, 1918. Poëzie.

Als de functie van kunst aan het veranderen was, waren kunstenaars vrij om niet alleen de sleutel van humor in hun werken te introduceren, die in sommige gevallen uit het verleden zelfs marginaal kan worden geregistreerd. Ze ontwikkelen ook een speelse perceptie van kunst, hetzij door de medeplichtigheid van de kijker, hetzij door hun deelname of directe interventie.

Bewegingen met enige groepsarticulatie

In tegenstelling tot de westerse kunst die tot het midden van de 18e eeuw reageerde op in de loop van de tijd verfijnde tradities, waren de avant-gardes bewegingen, dat wil zeggen georganiseerde groepen met een uitdrukkelijke roeping om een ​​bepaalde stijl en/of gezichtspunt te promoten. Om die reden kon de avant-garde een interdisciplinair karakter hebben, aangezien ze met alle mogelijke middelen en disciplines hun programmatische inhoud trachtten uit te drukken.

Afkondiging van manifesten

Vaak werden de avant-gardes geboren met de publicatie van een manifest of werden ze vergezeld door een manifest. Dit vatte een esthetisch en niet zelden ideologisch programma samen.

Om deze reden hebben de avant-gardes vaak een afhankelijkheidsrelatie tot stand gebracht tussen artistieke expressie en het woord, dat wil zeggen, een ondergeschiktheid van het werk aan de uitleg of rechtvaardiging die het contextualiseerde. Enkele voorbeelden van avant-garde manifesten zijn:

• Futuristisch manifest, geschreven door Fillippo Tomasso Marinetti (1909)
• kubistisch manifest, geschreven door Guillaume Apollinaire (1913)
• Suprematistisch manifest, geschreven door Kazimir Malevich (1915)
• Neoplasticistisch manifest (De Stijl), geschreven door Theo Van Doesburg, Piet Mondriaan, Bart an der Leck, J.J.P. Oud (1917)
• dadaïstisch manifest, geschreven door Tristán Tzara (1918)
• Constructivistisch manifest, geschreven door Naum Gabo en Antoine Pevsner (1920)
• Ultraistisch manifest (strikt literaire stromingen). Er waren verschillende versies:
  • Een eerste collectieve versie, onder leiding van Cansinos Assens (1918)
  • Een tweede versie van Guillermo de Torre (1920)
  • Een derde versie van Jorge Luis Borges (1921)
• surrealistisch manifest manifest, geschreven door André Breton (1924)

Politiek gecompromitteerde bewegingen

Umberto Boccioni: De aanval van de Speermannen. 1915. Futurisme. Tempera en collage op karton. 32x50cm. Prive collectie.

Het is niet verwonderlijk dat de meeste avant-gardebewegingen partij kozen voor een of andere politieke tendens, van rechts of van links, met name de historische voorhoede.

Over het algemeen leunden avant-gardekunstenaars naar links. Het bekendste voorbeeld is misschien wel dat van Pablo Picasso, een lid van de Franse communistische partij. De enige openlijk rechtse avant-garde was het futurisme.

Moet de geschiedenis van de kunst kennen om ze te begrijpen

Andy Warhol: Campbell's soepblikken. 1962. Pop-art. Zeefdruk en synthetisch polymeer op canvas.

Aangezien de avant-gardes worden gearticuleerd als bewegingen die breken met artistieke tradities of scholen, betekent het begrijpen van hen in al hun betekenis noodzakelijkerwijs kennis van de geschiedenis van kunst of literatuur, waar van toepassing. Alleen zo kan men bijvoorbeeld het belang begrijpen van stromingen als het kubisme, geometrische abstractie of popart.

De avant-gardes komen in opstand tegen de picturale traditie, of het nu academisme is, of een breuk met de direct daaraan voorafgaande avant-garde. Tegelijkertijd is de juiste interpretatie van de avant-gardes vaak ondergeschikt aan de manifesten.

Korte cycli

De synergie van de avant-garde, gekenmerkt door het zoeken naar breuk en constante nieuwigheid, bepaalt de korte duur van de bewegingen. Velen van hen duurden amper een decennium, hoewel kunstenaars als Picasso of Salvador Dalí zeker doorgingen met hun picturale stijl nadat de bewegingen waren uitgescheiden.