Wat is klassenstrijd:
De klassenstrijd verwijst naar de manifeste belangenconflicten tussen sociale klassen, uit wiens spanningen en dynamiek historische veranderingen voortkomen. Het concept is op grote schaal ontwikkeld door het marxisme en is de fundamentele basis geweest van zijn theorieën over economische modellen.
Theoretische reflectie op dit fenomeen gaat terug tot Machiavelli in de 16e eeuw, via Jean-Jacques Rousseau, François Quesnay, Adam Smith, James Madison en Edmund Burke (18e eeuw). Wanneer de term echter tegenwoordig wordt gebruikt, verwijst hij naar de theoretische benadering van het marxisme-leninisme.
De klassenstrijd is herkenbaar in de verschillende modellen van politieke organisatie: meesters/slaven, patriciërs/gewone mensen, feodale heren/horigen, rijk/arm.
Hoewel het aantal en de kenmerken van sociale klassen variëren naargelang de context, kunnen ze worden samengevat in twee grote blokken: de dominante en de gedomineerde. De overheersers beheersen het territorium en de productiemiddelen, terwijl de overheersers de beroepsbevolking vormen.
De klassenstrijd volgens het marxisme-leninisme
Vanuit het oogpunt van marxisme, zijn de sociale klassen historisch gevormd vanaf het moment waarop de arbeidsdeling en het model van privé-eigendom verschenen. De spanning tussen eigenaren en niet-bezitters, of overheersers en productieve kracht, geeft aanleiding tot de klassenstrijd. Dit drijft op zijn beurt van nature de kwalitatieve processen van historische transformatie.
De opkomst van de industrialisatie bracht een nooit eerder geziene herconfiguratie van de samenleving met zich mee, bepaald door de controle over het kapitaal en de middelen voor massaproductie. Zo heeft het marxisme de term proletariaat bedacht en de semantische inhoud van het woord 'bourgeoisie' verdrongen.
De bourgeoisie Het vertegenwoordigt voor marxisten de sector die de productiemiddelen bezit. Het is onderverdeeld in: financiële bourgeoisie (controleert de banksector en grondstoffen); industriële bourgeoisie (controleert de grote industrie); kleinburgerij (handelaars en kleine eigenaren) en landeigenaren.
Samen met de boerenklasse, maar verschillend daarvan, identificeert het marxisme de proletariaat, arbeidersklasse of bezoldigde klasse, fundamenteel in de ontwikkeling van het geïndustrialiseerde kapitalisme.
Uit de spanning tussen deze twee grote blokken ontstaat de klassenstrijd, die zeer goed vertegenwoordigd is in de conflicten van de vakbonden arbeiders tegen de grote industriële bedrijven.
Zie ook:
- marxisme.
- Historisch materialisme.
