Wat is de Azteekse kalender?
De Azteekse kalender is een tijdmeetsysteem gecreëerd door de Azteken, ook wel Mexica genoemd, een Meso-Amerikaanse bevolking die leefde tussen de 14e en 16e eeuw.
Er bestaat twee soorten Azteekse kalenders dagen, maanden, jaren en eeuwen berekenen op basis van twee cycli:
- De rituele kalender: 260 dagen, had een waarzeggerij karakter. Een priester hield de dagen bij.
- De zonne- of burgerlijke kalender: 365 dagen, het markeerde de data om de goden te eren en hulde te brengen aan de seizoenen of natuurlijke fenomenen.
De oorsprong van de Azteekse kalender is onduidelijk, maar deze heeft antecedenten in andere Meso-Amerikaanse culturen, zoals de Maya's. Ze hadden een 365-daagse zonnekalender met 20-daagse maanden genaamd Haab, en een rituele kalender van 260 dagen genaamd Tzolkin.
Net als de Maya's was de functie van de Azteekse kalender gekoppeld aan de sociale organisatie ervan. Het was de gids voor landbouwactiviteiten, collectieve vieringen, data van bijeenkomsten of rituelen.
Lange tijd werd aangenomen dat de Steen van de Zon, een monoliet die door de Spanjaarden in Mexico-Stad werd gevonden, de kalender van de Azteken was. Maar deze hypothese is verworpen.
Zonne- of civiele kalender (Xiuhpōhualli)
Het was een 365-dagen kalender verdeeld in 18 maanden genaamd cempohuallapohuallis, van elk 20 dagen. Aan het eind van elk jaar riepen vijf dagen nemomtemi, beschouwd als "lege" dagen, dus ze waren gewijd aan vasten en rusten.
De zonnekalender diende om het Azteekse volk te begeleiden bij veel vragen van het dagelijks leven. De kalender gaf de beste tijd aan om te cultiveren of te oogsten, de gunstige datum om offers te brengen of offers te brengen aan de goden, of de tijd van het begin en het sluiten van cycli.
Het werd ook gebruikt om de datum te bepalen van bepaalde sociale evenementen, zoals feesten om een godheid te vieren, om de doden te eren of om de initiatie van kinderen bij bepaalde activiteiten aan te geven.
Rituele of heilige kalender (Tonalpohualli)
Het was een soort Azteekse kalender gewijd aan datums die als mystiek werden beschouwd en was georganiseerd volgens een jaar van 260 dagen, met 20 maanden van elk 13 dagen.
Deze kalender fungeerde als een registratie van de gunstige data voor relevante gebeurtenissen, zoals de beste dagen om te planten, te oogsten of expeditietochten te maken. Vroeger werd het op hertenleer of vetvrij papier geschreven.
In de TonalpohualliElk van de 260 dagen van het jaar had een naam gecreëerd op basis van een systeem dat de namen van de 20 dagen van de zonnekalender combineerde met een nummering tussen 1 en 13. Dit systeem vermeed de herhaling van namen.
Zo begon de eerste week van de burgerlijke kalender op 1 cipactli (1- alligator) en eindigde in 13 Acatl (13-stok). De tweede week begon om 1 Ocelotl (1- Jaguar) en de derde in 1 Mazatl (1- hert).
Maanden van de Azteekse kalender en hun betekenis
In de Azteekse zonne- of burgerlijke kalender, elk van de 18 maanden of cempohuallapohualli het had een naam in verband met de godheid aan wie hulde zou worden betaald gedurende de 20 dagen dat de maand duurde.
Foto's zijn details van Codex Tovar, een 16e-eeuws manuscript van de Mexicaanse jezuïet Juan de Tovar met meer dan 50 schilderijen over Azteekse riten.
1. Cuahuitlehua: de wateren ophouden of de verhoging van de bomen
In deze maand werd hulde gebracht aan Tlaloc, de god van de regen en de goden in verband met de tlatoques of bergen vernoemd naar goden.
Bijbehorende rituelen waren onder meer wateroffers, offergaven voor maïskoeken en het opheffen van palen met gekleurd papier.
2. Tlacaxipehualiztli: mannen villen
Kalendermaand gewijd aan Xipe Totec, god van leven, dood en opstanding. De rituelen van de maand waren het offeren van krijgsgevangenen en een processie om de god te vragen om genezing van een ziekte of ziekte.
3. Tozoztontli: kleine wake
Maand gewijd aan Coatlicue, de godin van leven en dood. De rituelen bestonden uit een wake in de korenvelden van zonsondergang tot middernacht om te vragen om een goede oogst. Er werden ook dansen uitgevoerd, bloemen werden op de grond geofferd en vogels werden geofferd.
De derde maand was ook die van de initiatie van meisjes en jongens in het sociale leven, waarvoor ze armbanden en halskettingen kregen die met draad waren gemaakt en taken werden toegewezen aan hun leeftijd.
4. Huey Tozoztli: grote wake
Tijdens de vierde maand gingen de vogelsoffers en de vieringen voor de graanoogst door, maar de riten waren gericht op de god van het graan Cintéotl en haar vrouwelijke dualiteit Chicomecóatl.
De belangrijkste rite bestond uit het naar de oogst gaan en een tere plant nemen, waaraan verschillende soorten voedsel werden aangeboden. Die planten werden meegenomen naar de tempel van Chicomecóatl naast een weergave van Cintéotl die de zaden van het volgende zaaien bevatte.
5. Toxcatl: droogte of droogte
De vijfde maand was gewijd aan: Tezcatlipoca Y Huitzilopochtli, een andere dubbele godheid geassocieerd met de zon. Voor de Mexica, Huitzilopochtli Hij was de oprichter van Mexico-Tenochtitlán, en daarom werd hij beschouwd als een van de belangrijkste goden.
Om de stichtende god te vieren, werd een groot beeld van de god gemaakt met een mengsel van amarant en honing. De figuur werd in een processie gedragen en vervolgens onder de bevolking verdeeld om het mengsel te eten.
6. Etzalcualiztli: eztalli wordt gegeten
Het was een maand om te bedanken Tlaloc, de god van de regen, de overvloed die de aarde had voortgebracht. Hiervoor bereidde hij eztalli, een stoofpot gemaakt met bonen en maïs en gedragen in kleine potten die met de ene hand werden genomen, terwijl in de andere een kolf werd gedragen.
Een ander ritueel was het bedanken van de tlaloques, bergen vernoemd naar goden, de vrijgevigheid waarmee ze het land hadden gevuld, uitgedrukt in het geoogste voedsel. Om dit te doen, verkleedden jonge mannen en mannen zich als tlaloques en ze vroegen om eten van deur tot deur.
7. Tecuilhuitontli: klein feest der heren
In deze jaren twintig, Huixtocíhuatl, de godin van het zout. De rite bestond uit het offeren van een vrouw uit de families van de salineros, die gedurende die maand de godin zou personifiëren en offers en dansen zou ontvangen in haar naam.
8. Huey Tecuilhuitl: groot feest van de heren
De achtste maand was de voortzetting van de viering van overvloed van de vorige twintig. In dit geval waren de vereerde: Xilonen, godin van de suikermaïs, en Xochipilli, god van de vreugde en van de edelen of "heren". De vieringen omvatten een grote uitreiking van voedsel en het offeren van twee slaven die de bovengenoemde goden vertegenwoordigden.
9. Tlaxochimaco: bloemenoffer of klein dodenfeest
De goden die in de negende twintig werden aanbeden, waren de god van de duisternis, Tezcatlipoca, de god van de zon en de oorlog, Huitzilopochtli , ja Mictlantecuhtli, de god van de doden. De vieringen omvatten het aanbieden van bloemen aan de goden en de doden, dansen en het bereiden van speciaal voedsel zoals maïscakes en axolotl.
In deze maand, een groot logboek genaamd xocotl naar de Templo Mayor, waar hij bleef tot de volgende twintig
10. Xocotlhuetzi: de vrucht valt of het grote feest van de doden
Maand gewijd aan de goden van hitte en vuur (Xiuhtecuhtli), van de handelarenYacatecuhtl) en van de dodenMictlantecuhtli). In deze maand vastten ze drie dagen ter ere van de overledene en was er een soort wedstrijd met de xocotl, de stam die de vorige maand in de Templo Mayor was geïntroduceerd.
Boven op de kofferbak was een figuur geplaatst van tzoalli, een deeg gemaakt van amarant. Jongeren streden om de figuur te bereiken, en wie dat ook deed, gooide hem in de menigte. dan hij xocotl werd neergeschoten.
11. Ochpaniztli: vegen
Deze twintig was gewijd aan de renovatie, reden waarom is gesuggereerd dat misschien gedurende enige tijd de zonnekalender in deze maand begon. De goden die werden aanbeden waren Atlatonangodin van het water, Chicomecóatl, godin van maïs en Toci "Moeder van de goden" of "onze grootmoeder".
Ter ere van hem werd een reeks offers gebracht die eindigde met het schoonmaken van beelden, tempels, gebouwen en huizen om een nieuwe cyclus te verwelkomen.
12. Teotleco: komst van de goden
In deze maand werd de komst van de goden op aarde verwacht en gevierd. Om deze reden werden er slachtoffers van krijgsgevangenen gebracht.
13. Tepeilhutl: het festival van de bergen
De viering van deze twintig stond in het teken van de tlatoques, de bergen en de bergen in het algemeen, omdat men geloofde dat er binnenin het water was en daarom ontstond er leven.
14. Quecholli: oorlogslans of kostbare pluim
Deze twintig was opgedragen aan Mixcoatl, God van de oorlog. De rituelen bestonden in de eerste helft van de jaren twintig uit het maken van speren, die vervolgens werden gebruikt om overleden krijgers te eren.
15. Panquetzaliztli: vlaggen hijsen
Het is een maand waarin de belangrijkste god van de Mexica wordt geëerd, Huitzilopochtli. Er werd twintig jaar lang gezongen en gedanst, terwijl de meesters van de slaven die moesten worden geofferd moesten vasten. In de laatste dagen van de twintig werden slaven en gevangenen aan de god geofferd.
16. Atemoztli: het water zakt
Het is een maand om te eren Tlaloc, god van de regen, want het was de tijd van het jaar waarin het waterpeil zijn laagste punt bereikte. Voorstellingen van de bergen werden gemaakt met een mengsel van amarant en honing en er werd hulde gebracht aan degenen die in het water stierven.
Degenen die kwalen hadden die verband hielden met water of vochtigheid, maakten afbeeldingen die hen voorstelden en voegden een zaadje toe dat het hart maakte.
Toen gebruikte een priester een houten mes om de figuur te openen en het hart te "extraheren". De zaden werden verzameld en in de draaikolk van Pantitlán gegooid, als een offer aan de heren van de wateren.
17. Titel: gerimpeld
Maand om te eren Ilamatecuhtli, de "oude dame" en Mixcoatl, krijgsgod en beschermheer van jagers. Tijdens die twintig riep een zuur brood bread xocotamalli en hij dronk een zure drank gemaakt van paarse maïs.
18. Izcalli: opstanding of vernieuwing
Laatste twintig van de zonnekalender. Was opgedragen aan Xiuhtecutli, god van het vuur en de "dood" van een cyclus en het begin van een nieuwe werden gevierd.
Nemontemi (5 fatale dagen)
Het waren dagen van herinnering en bezinning. Het verlaten van huizen en het doen van belangrijke activiteiten werden vermeden, omdat men dacht dat het ongeluk bracht.
Azteekse kalenderdagen en hun betekenis
De Azteekse kalender had in totaal 20 dagen in elke maand. Elk van die dagen kwam overeen met een andere betekenis in verband met een godheid:
- Cipactli (krokodil)
- Ehecatl (wind)
- Calli (huis)
- Cuetzpallin (hagedis)
- Jas (slang)
- Miquiztli (dood)
- Mazatl (hert)
- Tochtli (konijn)
- Atl (water)
- Itzcuintli (hond)
- Ozomatli (aap)
- Malinalli (gras)
- catl (riet)
- Ocelotl (jaguar)
- Cuauhtli (adelaar)
- Cozcaquauhtli (gier)
- Ollín (beweging)
- Tecpatl (obsidiaan)
- Quiahuitl (regen)
- Xochitl (bloem)
Waarom is de Steen van de Zon niet de Azteekse kalender?
De zonnesteen, in de volksmond de Azteekse kalender genoemd, werd lang beschouwd als een weergave van de manier waarop de Mexica de dagen bijhield.
De Steen van de Zon, een monoliet gemaakt door de Mexica tussen de dertiende en vijftiende eeuw, bevat op zichzelf symbolen die suggereerden dat het als kalender werd gebruikt. De 20 dagen van de zonnekalender zijn er bijvoorbeeld in vertegenwoordigd.
De afwezigheid van andere elementen, zoals de maanden van de zonnekalender of de rituele cyclus, bevestigt echter het idee dat de Steen van de Zon niet als kalender werd gebruikt.
De steen van de zon vertegenwoordigt in feite de kosmovisie van het Mexica-volk, dat wil zeggen het concept dat ze hadden van tijd, van hun oorsprong als volk en van hun geschiedenis op aarde.
Daarom, hoewel er in de Steen van de Zon een weergave was van de manier waarop de Azteken tijd begrepen, wijst niets erop dat het als kalender werd gebruikt.
Zie ook:
- Maya kalender.
- Zon steen.
